Kaplica „Na Wodzie” w Ojcowie

Kaplica „Na Wodzie” w Ojcowie, gmina Skała wzniesiona w 1901r. nad Prądnikiem, stoi na miejscu dawnych łazienek zdrojowych. Osobliwe usytuowanie kaplicy ponad potokiem wiązało się według miejscowej tradycji z zarządzeniem cara Mikołaja II zabraniającym budowy obiektów sakralnych na ziemi ojcowskiej, wobec czego kaplicę zbudowano „na wodzie”. Wewnątrz znajdują się trzy ołtarze w kształcie szczytów chat. Kaplica jest przykładem drewnianego budownictwa stylowego, opartego częściowo na miejscowych, a częściowo na zapożyczonych motywach (tzw. styl szwajcarsko-ojcowski).

Kościół p.w. Nawiedzenia NMP w Paczółtowicach

Kościół w Paczółtowicach w gminie Krzeszowice, należy do najstarszych tego typu na ziemi krakowskiej. Wybudowany przed 1515r. z drzewa jodłowego. Wewnątrz bogato złocony ołtarz główny z 1604r., uchodzący za cudowny z gotyckim obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem, późnorenesansowy ołtarz boczny z ok. 1620r. przeniesiony tu z katedry na Wawelu, oraz chrzcielnica z 1553r. odlana z brązu, pochodzącego ze zdobytych w czasie wojen dział.

W ogrodzeniu cmentarza znajduje się szereg ciekawych nagrobków i epitafiów wykonanych z czarnego marmuru dębnickiego.

Kościół parafialny p.w. św. Jakuba Apostoła w Więcławicach

Kościół parafialny p.w. św. Jakuba Apostoła w Więcławicach, gmina Michałowice,  pochodzi z 1340 roku. Zbudowany został z drewna modrzewiowego w stylu barokowym. W kościele znajdują się trzy ołtarze rokokowe, późnobarokowa rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego (XVII w.), późnogotyckie rzeźby: Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty (XV/XVI w.), tryptyk św. Mikołaja- wybitny zabytek malarstwa cechowego, gotyckiego z roku 1477. W kościele można podziwiać nadal używane podczas liturgii gotyckie, barokowe i rokokowe ornaty oraz inne cenne sprzęty liturgiczne, jak późnogotycka monstrancja lub późnobarokowy relikwiarz św. Stanisława Biskupa z 1787r.

Obok kościoła znajduje się dzwonnica drewniana o konstrukcji słupowej z 1846r.

Kościółek p.w. Wniebowzięcia NMP w Woli Radziszowskiej

Modrzewiowy kościół w Woli Radziszowskiej w gminie Skawina,  należy do najcenniejszych zabytków powiatu krakowskiego. Ufundowali go benedyktyni  z Tyńca w połowie XV stulecia. Posiada oryginalną wieżę z bocznymi wieżyczkami przypominającą wieżę Kościoła Mariackiego. Wewnątrz znajduje się cenny obraz matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1462r., reprezentujący szkołę krakowską oraz krucyfiks z początku  XVI wieku.

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Racławicach

Gotycki kościół w Racławicach w gminie Jerzmanowice Przeginia powstał w 1511r. i zachował się bez większych zmian od czasu budowy. Wewnątrz na uwagę zasługują zabytki sztuki o wartościach muzealnych, w tym: gotycki posąg Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1400r., cztery tryptyki (z 2 poł. XV w. i pocz. XVI w., fragmenty tryptyków – gotycko-renesansowego z XVI w. oraz z XVI/XVII w.), późnorenesansowy nagrobek z pocz. XVII w. z leżącą postacią rycerza, późnorenesansowa polichromia ludowa z pocz. XVII w. odkryta w latach 50. XX w., obrazująca pasję i życie Matki Boskiej. Odsłonięto też polichromię z poł. XVII w., przedstawiającą sceny z życia Chrystusa i Matki Boskiej.

Kościół p.w. św. Wojciecha w Modlnicy

Drewniany kościółek w Modlnicy w gminie Wielka Wieś powstał w 1553 roku. W środku ozdobiony został renesansową polichromią ukazującą dwa motywy: genealogię Chrystusa według Ewangelii św. Mateusza oraz rozbudowane sceny życia i męki Chrystusa wraz z monumentalną sceną Sądu Ostatecznego. Około 1905r. Włodzimierz Tetmajer wykonał nową polichromię w stylu Młodej Polski. W barokowym ołtarzu z 1723r. umieszczony jest wielce czczony obraz Matki Boskiej Bolesnej zwanej Modlnicką, pochodzący z początku XVI wieku, ozdobiony srebrną sukienką z 1750r. Zachowały się dwa boczne ołtarze: jeden późnorenesansowy z początku XVII wieku, a drugi późnobarokowy z pierwszej połowy XVIII wieku. W kaplicy znajduje się marmurowe tabernakulum w kształcie okrągłej świątyni z drugiej połowy XVI wieku – dar katedry wawelskiej. Warto zwrócić uwagę także na posąg Chrystusa Frasobliwego z XVIII wieku. Obok kościoła znajduje się dzwonnica drewniana z lat 1544-1546.

Kościół p.w. Trójcy Świętej w Iwanowicach

Kościół parafialny pod wezwaniem Trójcy Świętej został wzniesiony w 1745 roku. To budowla barokowa, gdzie połączono styl gotycki z okazałością sztuki barokowej. Wewnątrz warto zwrócić uwagę na: ołtarz główny pochodzący z wcześniejszego, piętnastowiecznego kościoła, późnogotycki posążek św. Krzysztofa (1480r.) z warsztatu mistrza Wita Stwosza, figurkę Madonny z Dzieciątkiem (1490r.), a także otoczony lokalnym kultem, gotycki obraz Matki Bożej.

Kościół  p.w. Najświętszej Maryi Panny w Krzęcinie, gmina Skawina

Kościół wybudowano ok. 1589 roku. Obecna świątynia została wzniesiona na miejscu poprzedniej na początku XVIII wieku. Na uwagę zasługują tu fryzy i obramowania okien oraz dach pokryty gontem. Wystrój wnętrza ma charakter późnobarokowy. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1520r. Można zobaczyć tu również obraz Narodzenie Chrystusa  z XVII w. oraz późnogotycki dzwon pochodzący z 1708 roku.

Kościół p.w. św. Mikołaja w Czulicach, gmina Kocmyrzów – Luborzyca

Jan Długosz podaje w Liber Beneficiorum, że w latach 1470-1480 stał tu już  kościół drewniany. Obecny kościół, również drewniany, pochodzi z roku 1547. Cennymi zabytkami, które zachowały się do dziś są m.in.  gotycka rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XIV wieku, znajdująca się obecnie w Muzeum Katedralnym w Krakowie, a także obraz trzech św. Janów (Ewangelisty, Chrzciciela i Jałmużnika) przechowywany w skarbcu Bazyliki Mariackiej.