Ojcowski Park Narodowy oraz wybrane tereny Zespołu Jurajskich Parków Krajobrazowych (Dłubniański, Tenczyński, Rudniański, Bielańsko-Tyniecki, Dolinki Krakowskie) wyznaczono jako tereny ostoi siedliskowych i mają status specjalnych obszarów ochrony. Predestynuje to powiat do rozwoju różnych form turystyki i rekreacji. OPN wyróżnia się niezwykłym bogactwem szaty roślinnej, świata zwierzęcego, zróżnicowaniem rzeźby oraz malowniczym krajobrazem. Na uwagę zasługuje dawne uzdrowisko – Ojców położony w głębokim jarze Prądnika. Ruch turystyczny w rejonie Ojcowa i OPN szacowany jest na ok. 400 tys. osób rocznie, przewodnicy terenowi obsługują ok. 20 tys. turystów w sezonie.

Najważniejsze zasoby przyrodnicze na terenie powiatu to m.in:

Rezerwaty: ścisły „Kajasówka”, krajobrazowy „Dolina Mnikowska”, przyrody nieożywionej „Zimny Dół”, przyrody: doliny Szklarki, Bolechowicka, Kobylańska, Kluczwody, Będkowska, Pradnika, Skała Kmity.

Jaskinie m.in.: Nietoperzowa, Łabajowa, Psia Klatka, Koziarnia, Dzika, Krasowa, Wierzchowska Górna, Łokietka, Ciemna. Dolinki Podkrakowskie obfitują w wiele unikalnych i malowniczych form skalnych np. Maczuga Herkulesa, Brama Krakowska, Igła Deotymy.

Niektóre zabytki kultury materialnej:

Klasztory, zamki: zespół klasztorny Karmelitów Bosych w Czernej z grobem i muzeum św. Rafała Kalinowskiego, ruiny pustelni i tzw. „Diabelskiego Mostu” w Czernej, zamek w Pieskowej Skale, ruiny zamku Tenczyńskich w Rudnie, ruiny zamku w Ojcowie.

Zespoły pałacowo-dworskie: dworek w Goszycach, zespół pałacowo-parkowy Potockich i pałacyk Vauxhall w Krzeszowicach, dwory w Michałowicach, Modlnicy, Tomaszowicach, Młodziejowicach i Książniczkach, pałac w Niedźwiedziu, zespół dworski w Karniowicach, dwór wraz z parkiem w Świątnikach Górnych.

Kościoły i kaplice: w Woli Radziszowskiej, Czernichowie, Jerzmanowicach, Rudawie, Bolechowicach, Przegini, Racławicach, Luborzycy, Czulicach, Goszczy, Sąspowie, Modlnicy, Giebułtowie, Białym Kościele, kaplica w Czubrowicach, kaplica-mauzoleum gen. Chłopickiego, późnogotycki kościół w Paczółtowicach, obiekty sakralne w Więcławicach i Raciborowicach, romański kościół w Prandocinie, kościół w Świątnikach Górnych oraz Izba Regionalna.

Inne obiekty: budynek łazienek „Zofia” w Krzeszowicach, stadnina koni i młyn w Wilczkowicach, park w Aleksandrowicach, forty austriackie Zielonki-Marszowiec, Pękowice i Bibice, Izba Regionalna w Bibicach, piece hutnicze w Zofipolu tzw. dymarki – wykopaliska archeologiczne (gmina Igołomia – Wawrzeńczyce).

Nierozerwalną częścią krajobrazu Małopolski są strzeliste kościoły kryte stromymi gontowymi dachami, łemkowskie cerkwie z baniastymi hełmami, szlacheckie dwory i wiejskie chałupy, czyli bogate dziedzictwo świeckiego i sakralnego budownictwa drewnianego. Na trasie Szlaku znajdują się także obiekty unikatowe w skali świata; powstałe od XIV do XVIII wieku, gotyckie kościółki: w Binarowej, Dębnie Podhalańskim, Lipnicy Murowanej, Sękowej oraz cerkwie: w Brunarach Wyżnych, Kwiatoniu, Powroźniku i Owczarach. Wyjątkowość tych świątyń została potwierdzona w latach 2003 i 2013 wpisem na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Naturalnego UNESCO.

Co roku, od maja do września, w kilkudziesięciu obiektach zatrudnieni zostają przewodnicy, którzy bezpłatnie oprowadzają turystów, przybliżają im historię drewnianych zabytków oraz zaciekawiają opowieściami i legendami.

Szlak to nie tylko piękne budownictwo sakralne. Wędrówka po SAD to podróż w czasie do świata naszych dziadków i pradziadków. Przypominają o nim malownicze skanseny (Wygiełzów, Zubrzyca Górna, Nowy Sącz), ciekawe muzea (Rabka-Zdrój, Muzeum Nikifora w Krynicy-Zdroju, Skansen Pszczelarstwa w Stróżach, Muzeum Stylu Zakopiańskiego w Willi Koliba w Zakopanem) i miejsca, w których przetrwała zabytkowa drewniana zabudowa (Zalipie, Chochołów, Lanckorona).

http://www.drewniana.malopolska.pl/