Historia powiatów sięga w Polsce końca XIII wieku. Powiaty na początku były okręgami podlegającymi sądom ziemskim. W miarę upływu czasu stały się jednak jednostką podziału administracyjnego. Od 1566 roku w Wielkim Księstwie Litewskim powiat był najmniejszą jednostką administracyjną. Z kolei w XVII wieku uzyskał pełną hierarchię urzędu ziemskiego. W okresie rozbiorów w powiatach wprowadzano różne rozwiązania pochodzące z państw zaborczych. Natomiast w czasie istnienia Księstwa Warszawskiego (1807-1815) istniał trójstopniowy podział składający się z departamentów, powiatów i gmin (miejskich lub wiejskich). W Królestwie Polskim od 1815 roku powiaty utrzymywano głównie dla potrzeb wyborczych i sądowniczych. W okresie powstania styczniowego w Królestwie istniało 39 powiatów. Po powstaniu w ciągu kilku lat zwiększono ich liczbę do 85. Ten podział z małymi zmianami przetrwał do wybuchu I wojny światowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości konstytucja z 1921 roku ustanowiła podział kraju na województwa, powiaty i gminy miejskie lub wiejskie. Wszystkie reformy miały wtedy na celu zatarcie śladów działań zaborców i stwarzanie nowych rozwiązań. W czasie II wojny światowej Niemcy wprowadzili własny podział administracyjny ziem polskich, jednak w 1944 roku Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego uchylił go i starał się powrócić do podziału sprzed wojny. Powiaty funkcjonowały do 1975 roku i wtedy zostały zlikwidowane. Dopiero przemiany ustrojowe po 1989 roku pozwoliły na suwerenne kształtowanie reform w Polsce. Nowy podział administracyjny został wprowadzony w 1999 roku i zakłada on funkcjonowanie województw, powiatów i gmin. Obecnie w Polsce funkcjonuje 16 województw, 314 powiatów (w tym Powiat Krakowski) i 66 miast na prawach powiatu oraz 2477 gmin.
Powiat Krakowski działa na podstawie ustawy z dnia 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (ustawa obowiązuje od 1 stycznia 1999 roku). Organami powiatu są Rada Powiatu oraz Zarząd Powiatu. W Radzie Powiatu Krakowskiego zasiada 29 radnych spośród których jest wybierany Zarząd Powiatu. Pracami Zarządu Powiatu kieruje jego przewodniczący czyli starosta.